کدام غذاها منابع خوبی از آهن برای کودکان هستند؟
آهن چیست؟
آهن نوعی ماده معدنی است که برای خونرسانی در بدن کاربرد دارد. در گلبول های قرمز، هموگلوبین که نوعی پروتئین حاوی آهن است قرار دارد و کار آن انتقال اکسیژن از ریه به بافت های بدن است. همچنین پروتئین میوگلوبین که به ماهیچه ها اکسیژن رسانی می‌کند نیز حاوی آهن است.
به چه علت کودکان به آهن نیاز دارند؟
کودکان و مخصوصا کودکان نوپا برای ساخت گلبول قرمز در بدن خود، به آهن نیاز دارند. در واقع بدون حضور گلبول های قرمز در بدن، اکسیژن مورد نیاز بافت های مختلف بدن تامین نشده و به همین دلیل کمبود آهن در کودکان می‌تواند منجر به بروز کمبود های رشد، مشکلات یادگیری و همچنین مشکلات رفتاری شود.
میزان آهن مورد نیاز یک کودک نوپا چقدر است؟
کودکان 1 الی 3 ساله، به 7 میلی گرم آهن در روز نیاز دارند. نکته لازم به ذکر این است که فهمیدن میزان آهن دریافتی کودکتان کار دشواری است. زیرا علائم کمبود آهن تا زمانیکه کم خونی رخ ندهد پدیدار نمی‌شوند. برخی از علائم کم خونی ناشی از فقر آهن به شرح زیر است:
رنگ پریده بودن پوست کودک
سرد بودن دست و پای کودک
رشد آهسته
اشتهای کم
مشکلات رفتاری کودک
پزشکان اطفال معمولا در سن 6 الی 18 ماهگی کودک، میزان آهن آنها را بررسی می‌کنند. لازم به ذکر است که تحقیقات نشان داده اند که کودکانی که اضافه وزن دارند، بیشتر در معرض ابتلا به کمبود آهن قرار دارند. در صورتی که کودک شما علائم کم خونی ناشی از فقر آهن را نشان می‌دهد، با پزشک متخصص اطفال مشورت کرده و سطح آهن او را بررسی کنید. ممکن است پزشک متخصص اطفال در مورد تغییر رژیم غذایی کودک یا مصرف مکمل آهن با شما صحبت کند.
وزن در سلامت و همینطور رشد صحیحی نوزاد تاثیر بسزایی دارد از این روز شما والدین عزیز با کنترل میزان و کیفیت کالری غذای نوزاد خود باید همواره در وزن گیری درست و اصولی نوزاد خود کوشا باشید. به همین علت به شما پیشنهاد میکنیم که بلاگ " غذای مناسب وزن گیری نوزاد " را با دقت مطالعه فرمایید.
بهترین غذاهای غنی از آهن برای کودکان نوپا
در ابتدا لازم است با انواع آهن موجود در غذا آشنا شوید: آهن هم (HEM) و غیر هم. آهن هم به راحتی جذب شده و در محصولات حیوانی نظیر گوشت قرمز، گوشت مرغ و غذاهای دریایی وجود دارد. آهن غیر هم در منابع گیاهی وجود داشته و به دلیل ساختار شیمیایی ای که دارد به راحتی توسط بدن جذب نمی‌شود. نکته لازم به ذکر این است که آهن هم به جذب آهن غیر هم کمک کرده و در نتیجه بهترین حالت تغذیه، ترکیب دو نوع غذای گوشتی و گیاهی با یکدیگر است(مثل مصرف گوشت بوقلمون به همراه نان گندم کامل). در ادامه به برخی از غذاهایی که غنی از آهن هم هستند اشاره میکنیم تا در رژیم غذایی کودک خود قرار دهید:
گوشت گاو
گوشت مرغ
تخم مرغ
گوشت خوک
گوشت بوقلمون
ماهی سالمون
میگو
مقاله پیشنهادی ما در این بخش : همه چیز در ارتباط با غذای کمکی نوزاد.
همچنین برخی از غذاهایی که حاوی آهن غیر هم هستند نیز به شرح زیر هستند که لازم است در رژیم غذایی کودک خود قرار دهید:
بلغور جو دوسر
کره بادام زمینی
عدس
حمص
انجیر
آلو و آب آلو
سبزیجات با برگ سبز تیره مثل شلغم، کلم بروکلی و کلم پیچ.
چگونه آهن را در رژیم غذایی کودک خود قرار دهیم؟
غذاهای حاوی آهن غیر هم را در کنار غذاهای حاوی ویتامین C به کودک خود بدهید: ویتامین C به جذب آهن غیر هم کمک می‌کند. غذاهای غنی از این ویتامین عبارتند از؛ مرکبات، سیبزمینی شیرین، بروکلی، انواع توت ها و گوجه فرنگی. بهترین ترکیب ها به شرح زیر اند:
ماکارونی غنی شده از آهن به همراه بروکلی
بلغور جو دوسر غنی شده با آهن در کنار توت فرنگی یا کیوی
حمص به همراه گوجه فرنگی و فلفل قرمز خرد شده
مقاله پیشنهادی ما در این بخش : آیا کودک شما به مکمل ویتامین احتیاج دارد؟
از مکمل استفاده کنید: در صورتی که کودک شما از خوردن گوشت یا سایر غذاهای غنی از آهن اجتناب می‌کند، ممکن است متخصص اطفال مصرف مکمل آهن را برای او تجویز کند. البته لازم است بدانید که آهن بیش از حد نیز باعث بروز یبوست، حالت تهوع و یا استفراغ در کودک نوپا می‌شود و به همین جهت لازم نیست تا به صورت سرخود و بدون مشورت با پزشک، مصرف کم آهن کودک خود را جبران کنید.
در مصرف شیر زیاده روی نکنید: شیر برای کودک نوپا که در حال رشد است اهمیت زیادی دارد. همانطور که می‌دانید کودکان از ابتدای زندگی خود به نوشیدن زیاد شیر عادت کرده اند. برخی از کودکان به راحتی از رژیم غذایی مایع خود دور می‌شوند در حالی که برخی دیگر از کودکان همچنان به نوشیدن زیاد شیر عادت دارند و با سیر شدن از شیر، تمایلی به مصرف غذاهای دیگر ندارند. از کودک خود بخواهید تا در هر روز تنها دو فنجان شیر مصرف کند تا بتواند غذاهای دیگر را نیز مصرف کند.
در انتهای این مطلب لازم است ذکر کنیم که کمبود مواد مغذی و معدنی علی‌الخصوص آهن تاثیرات منفی بسیاری بر رشد و تکامل درست نوزاد و فرزند عزیز شما خواهد داشت. از رشد ناصحیح عضلات و استخوان گرفته تا عدم تکامل درست سلول های دستگاه عصبی مرکزی و محیطی و همینطور مغز و نخاع. به دلیل اهمیت این بحث به شما اکیدا توصیه میکنیم تا بلاگ " لاغری مغز در کودکان چیست " را به دقت مورد مطالعه و بررسی قرار دهید.
